Młodość mija jak sen… Obrazki z życia towarzyskiego uczennicy i studentki. Anna Kutrzeba-Pojnarowa (1913-1993) (wystawa: 2013-10-15 – 2014-03-31)

Młodość nie jest rozdziałem wyrwanym z życia ani przedmową do książki bez powiązania z całością. Jest wprowadzeniem do całej reszty…

Setna rocznica urodzin oraz dwudziesta rocznica śmierci Anny Kutrzeby-Pojnarowej (1913-1993), etnologa, historyka, profesora Uniwersytetu Warszawskiego, stała się inspiracją do nakreślenia kilku obrazków z jej młodzieńczego życia towarzyskiego. Młodość nie jest szczególną zasługą, nie da się jej zdobyć, zatrzymać. Niesie jednak przywilej zdobywania bezcennych doświadczeń, rzuca wyzwanie poszukiwania własnej drogi, jest kluczem otwierającym to, co nieznane. Pierwsze pasje, zdarzenia, ludzie, których spotykamy wtedy na drodze, mają wpływ na naszą przyszłość. Nie inaczej było w przypadku Anny Kutrzebianki i kształtowania się jej postawy jako człowieka oraz uczonego. Młodzieńcza fascynacja kulturą ludową, etnografią, którą zawdzięczała uczestnictwu w Kole Krajoznawczym Gimnazjum im. Królowej Wandy w Krakowie, towarzyszyła jej przez całe życie, stając się fundamentem pracy naukowej. Z drugiej strony był to również czas beztroskich zabaw, wieczorków tanecznych, wizyt w teatrze, kinie itd. Wyłaniający się obraz rozrywek w życiu uczennicy i studentki zmusza do wyróżnienia w nim leżącej u podnóża Babiej Góry wsi Zawoi, która dostarczyła jej tak wielu inspiracji naukowych i gdzie podczas wakacji bywały rodziny profesorskie. Wieś niosła atrakcje innego rodzaju niż miasto, szczególnie zachęcając młodzież do wycieczek oraz sportu.

Tempora mutantur et nos mutamur in illis… Kilka obrazków w kolorze sepii, złożonych z sylwetek postaci, zdarzeń zatrzymanych w kadrze tworzy obraz rzeczywistości, która przeminęła. To zaledwie zarys świata młodych z lat 20. i 30. XX wieku. Ta perspektywa czasu pozwala zanurzyć się z pewnym sentymentem w jego fragmentach. Książka życia Anny Kutrzebianki pozwala wczytywać się dokładnie w jej pierwszy rozdział niosąc refleksję, że może młodość to nie tylko etap życia, ale również stan ducha, który trwa tak długo, jak długo jesteśmy wierni swoim ideałom…