Wspólnota umiłowania nauki. 200. rocznica powołania Towarzystwa Naukowego Krakowskiego, (wystawa: 2015-06-19 – 2015-11-14)

W związku z obchodami 200. rocznicy powołania Towarzystwa Naukowego Krakowskiego organizowanymi pod auspicjami Polskiej Akademii Umiejętnoœci i Uniwersytetu Jagiellońskiego, Archiwum Nauki PAN i PAU przygotowało wystawę pt. „Wspólnota umiłowania nauki”. Wystawa nawiązywała do podjętej 24 lipca 1815 r. przez Radę Senatu Uniwersytetu Jagiellońskiego uchwały powołującej Towarzystwo i stanowiła wprowadzenie do przygotowywanej na dzień 9 grudnia 2015 r. – dzień zatwierdzenia pierwszego statutu – wystawy towarzyszącej konferencji jubileuszowej. Tematem przewodnim wystawy było ukazanie założenia „Wspólnoty umiłowania nauki” i jej podstaw organizacyjnych. Ekspozycja rozpoczynała się wizerunkami piętnastu prezesów Towarzystwa, a więc tych, którzy zgodnie ze statutem patronowali podejmowanym w łonie Societatis Litterariae inicjatywom. Galerię otwierała kopia portretu pomysłodawcy wskrzeszenia Kołłątajowskiej myœli powołania instytutu badawczego Walentego Litwińskiego, który wraz z Jerzym Samuelem Bandtkie opracował projekt pierwszego statutu Towarzystwa. Zobaczyć też było można wizerunek Franciszka Wężyka, który był inicjatorem budowy siedziby Towarzystwa przy ul. Sławkowskiej 17, dla usytuowania w niej zbiorów archiwalnych, bibliotecznych i muzealnych Towarzystwa, obecnie budynku Polskiej Akademii Umiejętnoœci, czy też Józefa Majera, za prezesury którego odłączone od Uniwersytetu Towarzystwo podejmowało liczne działania z zakresu historii, archeologii, językoznawstwa i ortografii, a także przyrodoznawstwa. W głównej częœci ekspozycji znajdującej się w sali wystawowej, chcąc ukazać tło działalnoœci uczonych, zaprezentowano fotografie i litografie przedstawiające zakątki XIX­wiecznego Krakowa. Zawiązanie się Towarzystwa i początki jego istnienia obrazowały m.in. projekt statutu Towarzystwa z 24 VII 1815 r. i protokół z pierwszego posiedzenia z 25 II 1816. Na wybranych przykładach pokazano,jak wielu znakomitych uczonych i miłoœników nauki skupiało Towarzystwo. W księdze członków honorowych Uniwersytetu Krakowskiego i Towarzystwa Naukowego z 1816 r. można odnaleŸć takie postacie, jak Samuel Bogumił Linde, Stanisław Staszic czy Adam Jerzy Czartoryski. Pokazano również materiały archiwalne i muzealne członków czynnych i korespondentów Towarzystwa, m.in. słynnego chirurga Ludwika Bierkowskiego, konserwatora zabytków Mieczysława Potockiego czy geologa Ignacego Domeyki. Prezentowane dary złożone na rzecz Towarzystwa, jak brązowy posąg „Izydy karmiącej Horusa” z Żabiniec czy żelazny grot oszczepu z Kociubińczyk, pokazują znaczenie instytucji i zaufanie do niej. Ekspozycję zamykały materiały związane z budową siedziby Towarzystwa – protokół z pierwszego posiedzenia Komisji Budowniczej w 1857 r. z informacją o podarowaniu przez Piotra Moszyńskiego placu przy ulicy Sławkowskiej, wykaz przewidywanych kosztów budowy gmachu oraz spisy darczyńców. Wystawę, której towarzyszy publikacja o tym samym tytule, można było zwiedzać do 14 listopada br. Głównym punktem uroczystośœci jubileuszowych była konferencja naukowa w dniach 9-–10 grudnia 2015 organizowana przez Polską Akademię Umiejętnoœci z udziałem Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Zapraszamy na stronę Jubileuszu www.tnk.krakow.pl